AUTHOR VINAY KOCHHAR.NEW DELHI.
ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਦੇ ਐਲਾਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸਿਆਸੀ ਬਿਆਨਬਾਜ਼ੀ ਤੇਜ਼ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਤੋਂ ਭਾਜਪਾ ਅਤੇ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਵਿਚਾਲੇ ਕਾਫੀ ਲੜਾਈ ਹੋਈ ਸੀ। ਪਹਿਲਾਂ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਇਸ ਵਾਰ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਮੁਕਾਬਲਾ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਅਤੇ ਕਾਂਗਰਸ ਵਿਚਾਲੇ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿਉਂਕਿ ਨਾ ਤਾਂ ਭਾਜਪਾ ਨੇ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਸੂਚੀ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਸੀ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਭਾਜਪਾ ਦੀਆਂ ਕੋਈ ਵੱਡੀਆਂ ਰੈਲੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਸਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਦੀ ਜਨ ਸਭਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੁਕਾਬਲਾ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤਿਕੋਣਾ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਜਨ ਸਭਾ ਰਾਹੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ‘ਆਪ’ ਮੁਖੀ ਅਰਵਿੰਦ ਕੇਜਰੀਵਾਲ ‘ਤੇ ਤਿੱਖਾ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਸਾਧਿਆ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਨੇ ਵੀ ਬਿਆਨ ਦਿੱਤੇ।
ਦਿੱਲੀ ‘ਚ ਇਸ ਵਾਰ ਮੁੱਖ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕੌਣ ਦੇਖ ਰਿਹਾ ਹੈ?
ਕਾਂਗਰਸ ਮੈਦਾਨ ‘ਚ ਹੈ ਪਰ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ‘ਆਫਤ’ ਵਾਲੇ ਬਿਆਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੁਣ ਲੜਾਈ ਭਾਜਪਾ ਅਤੇ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਵਿਚਾਲੇ ਹੁੰਦੀ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਹੀ ਹੈ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਕੇਜਰੀਵਾਲ ‘ਤੇ ਸਿੱਧਾ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਸਾਧਿਆ ਹੈ। ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਕਿਹੜੇ ਮੁੱਦਿਆਂ ‘ਤੇ ਚੋਣ ਲੜੇਗੀ, ਇਹ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਸਕੂਲੀ ਸਿੱਖਿਆ, ਮਾਣ ਭੱਤਾ ਅਤੇ ਮੁਫਤ ਬਿਜਲੀ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸਕੀਮਾਂ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਵਾਰ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਲਈ ਮੁਕਾਬਲਾ ਓਨਾ ਆਸਾਨ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜਿੰਨਾ ਪਿਛਲੀਆਂ ਦੋ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਸੀ। ਹੁਣ ਦੇਖਣਾ ਇਹ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਕਾਂਗਰਸ ਤੋਂ ਦੂਰ ਹੋ ਕੇ ‘ਆਪ’ ਨੂੰ ਗਿਆ ਵੋਟ ਬੈਂਕ ਇਸ ਚੋਣ ‘ਚ ਕਿੱਥੇ ਜਾਵੇਗਾ।
ਚੋਣ ਪਹਿਲ ਅਰਵਿੰਦ ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਨੇ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪ ਚੋਣ ਮੰਚ ਸਜਾਇਆ। ਉਂਜ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਵੱਲੋਂ ਸਜਾਈ ਸਟੇਜ ’ਤੇ ਭਾਸ਼ਣ ਦੇਣ ਆਏ। ਫਿਲਹਾਲ ਅਜਿਹਾ ਲੱਗ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੀ ਜਿੱਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਵਾਰ ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਸੰਕਟ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਮੈਨੂੰ ਜੇਲ੍ਹ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਦੇਖਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਸਾਨੂੰ ਲੋਕ ਸਭਾ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਸੱਤ ਸੀਟਾਂ ਦੇ ਦਿਓ। ਸਿਆਸਤ ਵਿੱਚ ਕਦੇ ਵੀ ਕਿਸੇ ਦੀ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਬਾਰੇ ਰਾਏਸ਼ੁਮਾਰੀ ਨਹੀਂ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ। ਕਿਸੇ ਦੀ ਸਾਖ ਨੂੰ ਰਾਏਸ਼ੁਮਾਰੀ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਨਹੀਂ ਬਣਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਜਨਤਾ ਸਭ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਭੁੱਲਦੀ। ਅੰਨਾ ਹਜ਼ਾਰੇ ਦਾ ਅੰਦੋਲਨ ਸ਼ੀਲਾ ਦੀਕਸ਼ਤ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਲਈ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਸਗੋਂ ਲੋਕਪਾਲ ਅਤੇ ਬਦਲਵੀਂ ਰਾਜਨੀਤੀ ਲਈ ਸੀ। ਕੀ ਅਸੀਂ ਪਿਛਲੇ 10 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਮੂੰਹੋਂ ਇਹ ਦੋ ਸ਼ਬਦ ਸੁਣੇ ਹਨ?
ਕਾਂਗਰਸ ਇਸ ਵਾਰ ਵੀ ਓਨੀ ਕਮਜ਼ੋਰ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜਿੰਨੀ ਪਿਛਲੀਆਂ ਦੋ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਸੀ। ਇਸ ਚੋਣ ਵਿੱਚ ਕਾਂਗਰਸ ਨੂੰ ਰੱਦ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਭਾਜਪਾ ਦੀ ਇਕ ਰਣਨੀਤੀ ਜੋ ਸਫਲ ਰਹੀ ਹੈ, ਉਹ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਅਹੁਦੇ ਦੇ ਉਮੀਦਵਾਰ ਦਾ ਮੁਖੌਟਾ ਬਣਿਆ ਰਹੇ। ਭਾਜਪਾ 26 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇੰਨੇ ਵਿਕਾਸ ਕਾਰਜ ਕਰਨ ਅਤੇ ਤਿੰਨ ਵਾਰ ਸਰਕਾਰ ਬਣਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਾਂਗਰਸ ਵੀ ਬੇਕਾਰ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਨੂੰ ਇਹੋ ਡਰ ਹੈ। ਭਾਜਪਾ ਵੀ ਹਿੰਦੂਤਵ ਦੇ ਰੰਗ ਵਿੱਚ ਓਨੀ ਨਜ਼ਰ ਨਹੀਂ ਆ ਰਹੀ ਜਿੰਨੀ ਹੁਣ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਵਿੱਚ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਹੀ ਹੈ।
ਜੇਕਰ ਮੋਦੀ ਬਨਾਮ ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਦੀ ਚੋਣ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ‘ਚ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਦੀ ਜਿੱਤ ਹੁੰਦੀ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਹੀ ਹੈ। ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਨੇ ਆਪਣੀ ਸਾਰੀ ਸਿਆਸਤ ਦੂਜਿਆਂ ‘ਤੇ ਪੱਥਰ ਸੁੱਟਣ ‘ਤੇ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ, ਪਰ ਉਸ ਵੇਲੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਘਰ ਕੱਚ ਦਾ ਨਹੀਂ ਬਣਿਆ ਸੀ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਦੌਰਾਨ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕੀ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ? ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਕਾਂਗਰਸ ਇਹ ਵੀ ਦੱਸ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਸਭ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਮਿਲ ਸਕਿਆ? ਸੰਦੀਪ ਦੀਕਸ਼ਿਤ ਨੇ ਅੱਧਾ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਹ ਸੰਦੇਸ਼ ਦੇਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਸ਼ੀਲਾ ਦੀਕਸ਼ਿਤ ਅਤੇ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਮਿਲ ਕੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਵਿਕਾਸ ਹੋਇਆ।
ਅਰਵਿੰਦ ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਭਾਵੇਂ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਨਾ ਹੋਵੇ, ਪਰ ਉਹ ਉਹੀ ਚਿਹਰਾ ਹੈ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਇੱਕ ਸ਼ਬਦ ਦਿੱਤਾ – ਤਬਾਹੀ ਵਾਲੀ ਸਰਕਾਰ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਹ ਸੰਦੇਸ਼ ਦੇਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਕਿ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਇਸ ਵਿੱਚ ਰੁਕਾਵਟਾਂ ਖੜ੍ਹੀ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਨੇ ਹਿੰਦੂ ਵੋਟਾਂ ਨੂੰ ਕੱਟਣ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਪੁਜਾਰੀਆਂ ਲਈ ਮਾਣ ਭੱਤੇ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਪੁਜਾਰੀ ਸੈੱਲ ਨੂੰ ਕਰਾਰਾ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ। ਕਾਂਗਰਸ 49 ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਦੀ ਭਰਪਾਈ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਾਰ ਕਾਂਗਰਸ 12 ਤੋਂ 15 ਸੀਟਾਂ ‘ਤੇ ਚੋਣ ਲੜਨ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ‘ਚ ਹੈ।
ਭਾਜਪਾ ਲਈ ਅਰਵਿੰਦ ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਕਿੰਨੀ ਵੱਡੀ ਚੁਣੌਤੀ?
ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਪਿਛਲੀਆਂ ਦੋ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਜਪਾ ਦੀ ਮੁਹਿੰਮ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਪਰ ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਦੋਵਾਂ ਵਾਰ ਜਿੱਤ ਗਏ। ਹੁਣ ਭਾਜਪਾ ਸਾਹਮਣੇ ਵੱਡੀ ਚੁਣੌਤੀ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਦਿੱਲੀ ‘ਚ ਨਮੋਸ਼ੀ ਭਰੀ ਹਾਰ ਤੋਂ ਕਿਵੇਂ ਬਚਿਆ ਜਾਵੇ? ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ 10 ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਅਰਵਿੰਦ ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਮੁੱਦਿਆਂ ਤੋਂ ਦੂਰ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਉਹ ਦਿੱਲੀ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਆਏ ਸਨ। ਇਸ ਵਾਰ ਕਾਂਗਰਸ ਵੀ ਗੰਭੀਰਤਾ ਨਾਲ ਚੋਣਾਂ ਲੜਦੀ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਹੀ ਹੈ। ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਸਰਗਰਮ ਹੋਣ ਨਾਲ ਸਿਰਫ਼ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਨੂੰ ਹੀ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਵੇਗਾ।